Van depri naar moorddadig.
Antidepressiva worden steeds vaker aangewezen als oorzaak bij doodslag en zelfmoord. Nu ook door de rechter.
In Amerika staan ze bekend als prozac killings. Moord- en doodslag zaken waarbij gebruikers van antidepressiva schijnbaar uit het niets volledig door het lint zijn gegaan, met fatale gevolgen. De bedeesde vrouw die ineens het hoofd van haar man inslaat met een bijl, een tiener die het vuur opent op zijn klasgenoten: al 20 jaar worden in de VS kranten volgeschreven over het verband tussen zulke gruweldaden en het gebruik van medicijnen als procaz. Farmaceutische bedrijven krijgen er fikse schadeclaims aan hun broek. In Nederland is dat nog niet gebeurd. Maar in de rechtszaal komt ook hier steeds meer aandacht voor het verband tussen antidepressivapilletjes en agressie. In Breda stond dinsdag de depressieve John S. voor de rechter, die vorig jaar zijn vrouw om het leven bracht en zijn zoontje probeerde te doden. Bijwerkingen van de pillen die hij slikte om zijn depressiviteit te onderdukken, maakten de voorheen zo rustige man plots moorddadig. de rechter oordeelde dat hij sterk verminderd toerekeingsvatbaar was. Afgelopen aren hielden rechters bij hun strafeis in morrd-, doodslag- en zelfdodingszaken vaker rekening met het feit dat er anti-depressiva in het spel waren. Een goede zaak, vindt de Groningse hoogleraar Farmacotherapie Anton Loonen, die als getuige-deskundige optrad in zo’n 15 rechtszaken waarin een verband was tussen agressie en medicamenten. “Uit onderzoek wordt steeds duidelijker dat antidepressiva mensen buitengewoon agressief kunnen maken. Zoals ook alcohol, drgs en andere medicijnen ongeremd gedrag kunnen veroorzaken.”
In bijsluiters van antidepressiva zou agressiviteit verplicht als mogelijke bijwerking moeten worden vermeld, adviseerde het Nederlandse Bijwerkingen Centrum Lareb onlangs. De afgelopen 20 jaar kreeg Lareb 88 meldingen van patiënten die waren overvallen door ernstige agressie. Dat is waarschijnlijk het topje van de ijsberg, omdat niet alle gevallen – denk aan suïcides – worden gemeld.
Daarnaast kampen antidepressiva gebruikers ook met mildere agressie, zegt Loonen. Zo zijn er voorbeelden van patiënten die ineens veranderen in verkeershufters. “Mensen die de achtervolging inzetten nadat ze worden afgesneden, terwijl ze zulk gedrag totaal niet van zichzelf herkennen. Daar zou ik graag meer onderzoek naar doen.
Meer dan 900.000 Nederlanders slikken antidepressiva. Zij hoeven niet te vrezen dat ze zichzelf ineens met een keukenmes aantreffen in de slaapkamer. “Zoiets gebeurt nooit out of the blue“, zegt Robbert Jan Verkes, hoogleraar forensische psychische problemen zoals angsten. Ook de context speelt mee: ze hebben relatieproblemen of zijn bijvoorbeeld net ontslagen. ernstige bijwerkingen als zware misselijkheid of trillen kunnen een waarschuwing zijn. Het is belangrijk dat de arts die de medicijnen voorschrijft de patiënt en zijn naasten daarvoor waarschuwt.
Een verbod op antidepressiva omdat iemand van zo’n pilletje aan het moorden kan slaan, is volgens de deskundigen geen optie. Loonen: “De kans dat het misgaat, is maar heel klein. Dat weegt totaal niet op tegen de positieve effecten van antidepressiva.”Depressie is een ernstige ziekte, die zelf veel meer levens eist dan het medcijn, stelt de Groningse hoogleraar. Niet alleen door suïcides, maar ook doordat depressieve mensen vaker sterven aan hart- en vaatziekten. “Een echte oplossing is er dus niet, zegt hij. “Gelukkig beginnen rechters in te zien dat gebruikers van antidepressiva soms buiten hun schuld om vreselijke daden begaan. Dat besef begint nu langzaam te komen.”
Bron: Brabants Dagblad door: Annemieke van Dongen
